Ağız ve Diş bakımı her birey için her dönemde önemlidir. Ancak hamilelik döneminde daha da dikkatli olmak gerekiyor. Bu doğrultu da Nevşehir İl Sağlık Müdürlüğü Merkez Toplum Sağlığı Merkezi Diş Hekimi Dt. Ali Rıza Şenal tarafından Nevşehir Devlet Hastanesi Gebe Okulunda gebelerimize yönelik olarak; hamilelik döneminde ağız ve diş bakımının tedavisinin doğru yapılması, önemi ve dikkat edilmesi gereken hususlarda konu ile ilgili bilgiler verdi.
Bir bebek beklemek yaşamın en önemli dönemeçlerinden biri. Hamile bir kadın fiziksel ve duygusal olarak büyük değişimler geçirir. Beden bu değişikliklere uyum sağlamaya çalışır. Bu yüzden gebelikte dengeli ve düzenli beslenme her zamankinden daha fazla önemlidir. Anne ve bebeğin ileride sağlıklı olması ve özellikle doğacak bebeğin diş gelişimini desteklemek için bolca vitamin ve kalsiyum fosfor içeren gıdalar tercih edilmelidir. Çünkü gelişim, anne karnında bebek henüz iki aylıkken başlar. Annenin beslenmesine özen göstermesi bebeğin diş yapısına kadar etki etmektedir. Bu yüzden gebeliği planlayan kişilerin gebelik öncesi ağız bakımına önem vermeleri, diş hekimi kontrolünden geçmeleri ve gereken diş sağlığı tedavilerini yaptırmaları en sağlıklı ve ideal yol olacaktır.
Gebeliğin getirdiği bazı dezavantajlar ağız ve diş sağlığını tehdit eden unsurlardır. Örneğin; hamilelikte mide bulantısı yoğunsa ve bulantı kusmalara neden oluyorsa böyle bir gebenin ağız içi hijyene çok daha fazla özen göstermesi gerekir. Kusma, ağız içinde asit miktarını artırır. Asitlenme ise dişleri fazlasıyla aşındırır ve dişlerin çürümesine zemin hazırlar. Hamilelikte kusma problemi yaşayanlar, kusma sonrası ağızlarını bol su ile çalkalamalıdır. Asitlenen dişleri, kusmanın hemen ardından fırçalamak, hassaslaşmış diş yüzeylerini daha fazla tahriş eder. Bu yüzden ağız çalkalandıktan yarım saat sonra dişler fırçalanmalıdır.
Hamilelik döneminde diş tedavisi nasıl olmalıdır?
Hamilelik sırasında bebeğin organ gelişim evresi olan ilk üç ayda etkili diş tedavisinden kaçınılmalıdır. Tedaviler ikinci üç aya ertelenmelidir, diş tedavileri için en uygun dönem bu dönemdir (Yani gebeliğin 4. 5. ve 6. ayları). Gebeliğin son üç ayı da ilk üç ay gibi hassas bir dönemdir ve acil olmayan diş tedavileri doğum sonrasına bırakılmalıdır.
Diş ya da diş eti iltihabı gibi acil durumlarda, var olan enfeksiyonun bebeğin gelişimini diş tedavisinin olumsuzluklarından daha fazla etkileyebileceği bilinmelidir.
Anestezi yapılır mı? Antibiyotik kullanılır mı?
Hamilelik döneminde ortaya çıkan diş problemlerinin tedavisi mümkündür. Genellikle diş çekilir mi? sorusu akla gelir. Evet, uygun bir anesteziyle diş çekilir. Antibiyotik çok istemesek de gerekli durumlarda Antibiyotiklerden özellikle Penisilin ve türevleri kullanımının bebek için herhangi bir sakıncası yoktur kullanılır.
Röntgen çekimi yapılabilir mi?
Bu dönemde tedavi için çok gerekli ise ağız içinden 1-2 film alınabilir. Her ne kadar diş hekimliğinde çekilen röntgenlerde verilen radyasyon miktarı çok az ve karın bölgesine çok yakın değilse de gelişmekte olan bebeğin ışın almasını önlemek için mutlaka kurşun önlük kullanılması gerekir. Zorunluluk yoksa bu işlem doğum sonrasına ertelenmelidir.
Peki o zaman hamilelikte dişlerimiz neden zarar görüyor?
1-Hamilelikte değişen hormonal yapı, diş etlerini etkiler ve enfeksiyona yatkın olmasına sebep olur. Mevcut diş eti sorunu hamilelikte daha belirgin hale gelir. İyi bir ağız bakımı ve C vitamini takviyesi ile rahatsızlık hafif bir şekilde atlatılabilir. Fakat yine de hamile kalmadan önce, diş ve diş etlerinin bir diş hekimi tarafından muayenesi yapılıp, gerekli tedavilerin yapılması gerekir.
2-Hamilelikte çürük miktarının artmasında bulantıların etkisi vardır. Bu tarz bulantıların ardından hemen dişler fırçalanmamalıdır. Önce mutlaka suyla gargara yapılması gerekir. Dişler yaklaşık 20 dakika sonra fırçalanmalıdır. Bunun nedeni ise, ağız ortamına gelen mide içeriği, asidik bir ortam yaratarak diş minesinin çözünmesine sebep olur. Hemen sonrasında dişler fırçalanırsa çözünmüş olan mine, mekanik olarak da zarar görecektir. Su ve tükürükle asidik ortam seyreltildikten sonra dişler fırçalanmalıdır.
Bazen dişleri fırçalamak da mide bulantısına neden olur. Böyle bir durumda başımızı aşağı doğru eğerek dişlerimizi fırçalamak, küçük başlı diş fırçası kullanmak bulantıyı ortadan kaldırmada etkin olabilir.
Nevşehir Devlet Hastanesi bünyesinde bulunan Gebe Okulumuzda, isteyen ve başvuran tüm gebelerimize bu eğitim düzenli olarak gerçekleştirilmektedir.